Ses-Harf-Abece
Tanımı
Akciğerlerden gelen havanın ses yolunda oluşturduğu titreşime ses denir. Ses, dilin işlevli en küçük birimidir. Harf ise sesin yazıdaki karşılığıdır.
Bir dildeki harflerin belirli bir sıraya dizilmiş bütününe abece denir.
Türk abecesi, Latin harfleri esas alınarak 1.XI.1928 gün ve 1353 sayılı “Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun” ile kabul edilmiştir. Bu Kanun'a göre Türk alfabesinde 29 harf bulunmaktadır.
Harfler için kullanılan kodlar, ilgili kurum ve kuruluşlarla bilim adamlarının görüşleri alınarak TDK İmla Kılavuzu Çalışma Grubu tarafından 8 Ocak 2004 günü belirlenmiş ve TSE tarafından Nisan 2005/TS 13148 numaralı belge ve “Türk Kodlama Sistemi” adıyla ölçünlü (standard) duruma getirilmiştir.
Türk alfabesindeki harflerin sıra sayıları, adları, kitap yazısı biçimleri ile kodları aşağıda verilmiştir:
| Sırası | Adı | Büyük Kitap Yazısı | Küçük Kitap Yazısı | Kodu |
|---|---|---|---|---|
| 1 | a | A | a | Adana |
| 2 | be | B | b | Bolu |
| 3 | ce | C | c | Ceyhan |
| 4 | çe | Ç | ç | Çanakkale |
| 5 | de | D | d | Denizli |
| 6 | e | E | e | Edirne |
| 7 | fe | F | f | Fatsa |
| 8 | ge | G | g | Giresun |
| 9 | yumuşak ge | Ğ | ğ | yumuşak ge |
| 10 | he | H | h | Hatay |
| 11 | i | İ | i | İzmir |
| 12 | ı | I | ı | Isparta |
| 13 | je | J | j | jandarma |
| 14 | ke | K | k | Kars |
| 15 | le | L | l | Lüleburgaz |
| 16 | me | M | m | Muş |
| 17 | ne | N | n | Niğde |
| 18 | o | O | o | Ordu |
| 19 | ö | Ö | ö | Ödemiş |
| 20 | pe | P | p | Polatlı |
| 21 | re | R | r | Rize |
| 22 | se | S | s | Sinop |
| 23 | şe | Ş | ş | Şırnak |
| 24 | te | T | t | Tokat |
| 25 | u | U | u | Uşak |
| 26 | ü | Ü | ü | Ünye |
| 27 | ve | V | v | Van |
| 28 | ye | Y | y | Yozgat |
| 29 | ze | Z | z | Zonguldak |
Kaynakça
Türk Dil Kurumu Başkanlığı, “Türk Dil Kurumu Sözlükleri”, https://sozluk.gov.tr/, Erişim: 08.05.2025.